ایران ۹۵
سرعت بی امان اختراع،ابداع،خلاقیت و کارآفرینی بر کسی پوشیده نیست. روزی نیست که شاهد رویدادهای تازه ای در زمینه های گوناگون نبوده و بخوبی میتوان دریافت که این کشورها بدون برخورداری از منابع عظیم طبیعی مانند نفت و گاز در شرایط مطلوب ثروت و زیر ساختهای کشور خود قرار دارند.
این تجربه بخوبی نشان میدهد که هر جامعه ای در هر ابعادی بدون خلاقیت و کارآفرینی حاصلی جز نابودی ندارد زیرا امروزه کارآفرینی یک نیاز نیست بلکه شرایط بقای هر جامعه است.
لحظه ای بیاندیشیم که اگر این نوآوری و خلاقیتهای گوناگون در این جوامع رخ نمیداد چیزی ازین کشورها باقی نمی گذاشت.
در سال ۱۳۸۲ تحریم ایران بدلیل فعالیت در زمینه انرژی هسته ای آغاز شد که موجب قطع رابطه اقتصادی با جهان گردید خرید نفت روابط مالی،کشتیرانی،واردات و صادرات،و صدها فرصت اقتصادی در ایران متوقف گردید.
جوانان تحصیلکرده امروز کشور که خیل عظیمی از جامعه را تشکیل میدهند در سالهای ۸۲-۸۳ شاید خردسالان دبیرستانی بوده و درآن سنین توجه و نگاهی به اقتصاد و کسب و کار نداشته و در این مدت ۱۲ سال با فعالیتهای اقتصادی آشنا گردیدندکه کاذب بوده و در اقتصاد جهانی تعریف نشده است که از جمله:
۱-تورم: رسیدن تورم به %۴۰ در کشور موجب گردید که هر فعالیت اقتصادی به سود ختم می گردید.بعنوان مثال اگر ساختمانی ساخته میشد بدون تردید میدانستیم که با سود قابل توجهی بفروش خواهد رفت.
۲- خرید ارز: افزایش نرخ ارز در این سالها فرصت مناسبی برای کسب درامد ایجاد کرده بود زیرا بدون تردید باتوجه به بحرانها در حال افزایش بود.
۳- خرید سکه: بر خلاف تمام جوامع بشری خرید و فروش سکه در ایران بخشی از اقتصاد خانوار را تشکیل میداد زیرا بدون نگرانی منجر به سود میشد.
۴-بهره بانک: سپرده سرمایه به بانک و دریافت حداقل%۲۰ سود سالانه انگیزه ایجاد کسب و کار ،صنعت،تولید و کشاورزی را کمرنگ نموده و موجب بیکاری خیل عظیمی از جامعه گردید.زیرا سود %۲۰ بدون دغدغه و بدون ریسک انگیزه ای برای سرمایه گذاری ایجاد نمی کرد.
موارد بیشماری از جمله مواردی که ذکر شد در فرهنگ جامعه ما نهادینه شد و آن جوان دبیرستانی که امروز وارد جامعه شده با موارد فوق کاملا آگاه و آشناست ولی از تجارت بین المللی،صادرات و واردات بی اطلاع مانده اند.
ایران ۹۵:
با برداشته شدن تحریمها تورم به ۹ درصد سقوط میکند بهره بانکها سیر نزولی یافته و در ظرف چند ماه آینده نرخ ارز ثابت میشود که به دنبال آن نرخ سکه نیز از نوسانات گذشته به ثبات میرسد.
درامد نفتی ایران که در گذشته هر بشکه ۱۳۵ دلار فروخته میشد به ۲۵ دلار سقوط میکند و دولت و کشور را در تنگنای مالی قرار خواهد داد .در حقیقت سرمایه ای که ایرانیان بیش از یک قرن با آن زندگی کرده اند از روی سفره ایرانیان برچیده میشود.
هجوم سرمایه گذاران وشرکتهای خارجی به سمت بازار ایران فضای اقتصادی کشور را متحول خواهد ساخت در حالیکه جوانان کشور با شیوه های مدرن بازرگانی و تجارت و زبان بازرگانی قرن ۲۱ آشنایی ندارند.
دانشگاههای ایران بدلیل کهنه بودن روش تدریس و آموختن کتبی که از سال ۱۹۷۹ ترجمه و در اختیار دانشگاهها قرار دارد جوانان را با شیوه مدرن تجارت و اقتصاد آشنا نساخت ازین رو سال ۹۵ برای توده عظیمی از جامعه برگ تازه ای در تاریخ ایران بشمار خواهد رفت.
در حقیقت سالهای پیش رو با بیرنگ شدن درامدهای کاذب،نبود درامد نفتی،هجوم شرکتهای خارجی به کشور حال و هوای تازه ای را طلب میکند که کارآفرینی و خلاقیت مهمترین و ضروری ترین گامی است که تاکنون در کشور ایران برداشته نشده است.
هنوز منابع سرشار و گوناگون کشور ناشناخته مانده است.
شیوه های ایجاد صنعت و تولید در قرن بیست و یکم بطور کلی دگرگون گشته و صنایع کشور به روش گذشته قادر به ادامه حیات نخواهند بود.
قیمت تمام شده کالا در کشور چین به روشهای مهندسی معکوس به نازلترین سطح خود رسیده است و ضروری است که ایرانیان با آشنایی این روشها بتوانند در عرصه جهانی رقابت پذیر گردند.
وقت آن رسیده است که مدیران کشور،اساتید دانشگاه ،مراکز فرهنگی بستر و زمینه مناسب این تحول عظیم را فراهم سازند تا مانند همه کشورهای پیشرفته با برخورداری از نیروی عظیم جوانان تحصیلکرده و منابع گسترده کشور عزیزمان خلاقیت و کارآفرینی را بصورت کاربردی و عملی سرلوحه برنامه های اقتصادی کشور قرار داده تا با تکیه بر منابع و نیروی انسانی و با روشهای جدید فراوری تولید،بازرگانی جایگاه واقعی خود را در عرصه جهانی باز یابیم.
با توجه به خشکسالی نگران کننده کشور، کشاورزیهای کهنه و قدیمی که ذخایر آبی کشور را نابود کرده با روشهای مدرن و با ارزش افزوده مناسب جایگزین نمود.
با آموزش جامعه میلیونها خانواده ایرانی را به عرصه فعالیت و تولید هدایت نموده وبا آشنایی مردم با مشاغل خانگی و ایجادشرایط سهل تر ،هزینه های سربار کالا در ایران را بشدت کاهش دهیم.
ظرفیت خالی کارخانجات برای تولید محصولات جدید به خدمت گرفته شود ، منابع بیکران سرزمین را شناسایی کرده و روستانشینان را به عرصه فعالیتهای اقتصادی رهنمون شد.
درامد باور نکردنی از بستر فرهنگ آندسته کشورهایی که شاید یک قرن از پیدایش آنها می گذرد ما را برآن میدارد که چگونه از چند هزار سال فرهنگ و تمدن کشورمان اقتصادی پویا و شکوفا ایجاد کرد.
بازارهای مرزی که بیش از ۲ میلیارد جمعیت جهان را در همسایگی ایران قرار داده است بستر عظیمی برای صادرات فراهم میسازد که تاکنون به روشهای کهنه و سنتی نتوانستیم ازین فرصت بهره مند گردیم.
در پایان دست تمنا به سوی هموطنانی دراز میکنم که با همدلی و همفکری قطار بیرون مانده از ریل را دوباره به ریل پیشرفت و توسعه بازگردانیم و از الگوی کشورهایی که با خلاقیت و کارآفرینی بدون آنکه منابع سرشاری مانند کشور ایران داشته باشند به ثروت و آبادانی شگفت انگیزی دست یافته اند استفاده نموده و ایرانیان بازمانده از قطار کارآفرینی را بیدار کنیم.
با احترام
دکتر علی اصغر جهانگیری
استاد دانشگاه کارآفرینی